Joan den uztailaren 21ean, UPV/EHUren udako ikastaroa egin zen: “Erronkak lehen setoreko lan-arriskuen prebentzioan eta haren balio-katean 2019-2025”. Ikastaro hau 2019-2025 Euskadiko Elikaduraren eta Egurraren Balio Katearen Laneko Segurtasun eta Osasunerako Estrategia Sektorialaren barruan dago, EuskadiPreben, OSALANek (Laneko Segurtasun eta Osasunerako Institutua) eta Eusko Jaurlaritzako Ekonomiaren Garapen, Iraunkortasun eta Ingurumen Saileko Nekazaritza, Arrantza eta Elikagai Politiken Sailburuordetzak sustatuta eta Euskadiko lehen sektorean eta elikaduraren eta zuraren balio-kateetan elkarreragiten duten sektore-, gizarte-, lan- eta teknologia-eragileen inplikazioarekin.
Asmo handiko programa batekin, Donostiako Miramar Jauregiak lehen sektorearekin eta haren balio-katearekin lotutako hainbat eragile bildu zituen EuskadiPreben-en identifikatutako erronka nagusietan bildutako alderdi espezifikoak jorratzeko. Ekitaldian, hausnarketarako eta hobekuntzak egiteko espazioak sortu ziren, dauden eta aplikatu beharreko esperientzien ezagutza eta aprobetxamendua trukatuz.
EuskadiPreben-en identifikatutako erronkak landu ziren, hala nola:
• 3S+1 lan-inguruneak sortzea; seguruak, osasungarriak eta jasangarriak, eremu bakoitzaren berezitasunaren barruan.
• Gizarte- eta lan-ingurune erakargarriak, sektorean beharrezkoa den belaunaldi-trukea eta sektorean lan egiteko prest dauden pertsonen sedukzioa sortzeko gai direnak.
• Berrikuntza, inguruneak egokitzeko, arriskuak murrizteko eta lan-baldintzak hobetzeko mekanismo gisa.
• Laneko arriskuen prebentzioaren arloko ezagutza aurreratua kudeatzea eta ustiatzea.
Inaugurazio ofiziala Nekazaritzako, Arrantzako eta Elikagai Politikako sailburuorde Bittor Orozek eta OSALANeko zuzendari nagusi Lourdes Iscar Reinak egin zuten. Jarraian, Izaskun Bilbao Barandika eurodiputatuaren eta Espainiako LANEren Bulegoko kontseilari María Peñahora García Sanzen hitzaldiak izan ziren, eta nazioarteko esparru batetik egindako gogoetak partekatu zituzten. Honako hauek izan ziren hitzaldiak:
• Prebentzioaren eta arau-esparruaren bilakaera eta egungo egoera lehen sektorean eta elikaduraren balio-katean, hurbilketa europarrekin.
• Laneko prebentzioa eta segurtasuna jasangarritasun-palanka gisa
• Nazioarteko antolamendu-egiturak garatzea.
Montserrat Iglesiasek (BGAE-UABeko Prevenció i Seguretat Integraleko zuzendaria), Carlota Garciak (ASAJA Nacionaleko prestakuntza/proiektu saila) eta Pilar Santamariak (HAZIko NPBko eta Zerbitzu Instituzionaletako zuzendaria) parte hartu zuten mahai-inguruan Emakume Nekazarien Estatutuaren garapenaz hitz egin zen. Lege hori aitzindaria izan zen emakumeen eta gizonen arteko tratu- eta aukera-berdintasuna lortzeko, 2015eko urrian onartutako emakumeen eta gizonen estatutuen artean. Sektoreko prebentzio-politiketan genero-ikuspegia txertatzeko beharra eta arlo horretan genero-ikuspegia duen ezagutza zientifikoan aurrera egiteko beharra izan ziren mahai-inguruan aipatutako beste bi gai.
Ikastaroaren azken zatian, jardunbide egokiak eta soluzio teknologikoak izan ziren.
Quirón Prevención enpresako Miguel Ángel Albak, LIFESENSSEI proiektuaren zuzendari teknikoak, Europako Life Senssei berrikuntza-proiektuaren emaitzak aurkeztu zituen. Ekimen honen helburua da formaldehidoak ingurumenean eta lanerako osasunean duen eragina minimizatzea zuraren tratamenduak eta eraldaketak lan-ingurunean. Laneko osasuneko I+G+b adibide handia da, berrikuntza eta garapen teknologikoaren erronka garatuz, inguruneak egokitzeko tresna gisa.
Euskadi Preben-en webguneari buruzko aurkezpen labur baten ondoren, berriki sartu dituen aplikazio berriekin, kurtsoari amaierari eman zitzaion, Joaquín Nieto OIT España bulegoko zuzendariaren etorkizuneko ondorioekin eta gomendioekin. Eskerrak eman zituzten Angel Lapuente Montorok, Lan eta Gizarte Segurantzako zuzendariak eta Jone Fernández Landak, Eusko Jaurlaritzako Landaren, Itsasertzaren eta Europar Politiken zuzendariak.
Bittor Orozek esan bezala, EuskadiPrebren estrategiak parte-hartze instituzional, sektorial eta tekniko handia du, eta konpromisoa hartzen du lehen sektorean eta horri lotutako balio-kateetan istripu-tasa eta lanbide-gaixotasunak murrizteko helburua lortzeko. Horren froga da ikastaro honek sortutako asistentzia eta interesa.